Hãy thử nghĩ đơn giản, khi có tiền trong tay, việc đầu tiên bạn làm sẽ là gì?

Chi tiêu, mua sắm? Tiết kiệm? Đầu tư lấy lãi?…

Bạn có bao giờ lập tức nghĩ đến việc sẽ quản lý số tiền đó của mình như thế nào?

Sau đây là những nguyên tắc quan trọng về tiền và các phương pháp quản lý tài chính cá nhân giúp bạn nhanh chóng xây dựng được phương pháp cho riêng mình một cách phù hợp nhất. Gồm có 6 nguyên tắc tạo kế hoạch tài chính cá nhân hiệu quả: 

#1: Tiền liên quan đến tâm lý nhiều hơn là đến toán học

--------------------------------------------------------------------------

Thực tế đã chứng minh yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến tiền bạc như thế nào.

Có những người nghiện mua sắm tới mức có thể mua bất cứ lúc nào mình thích, hoặc chỉ có chút căng thẳng cũng dùng việc mua sắm để giải tỏa.

Có những người thích mua quần áo nhiều đến mức không mặc hết nhưng vẫn mua về chất đầy nhà.

Cũng có những người tốn rất nhiều tiền vào đồ chơi công nghệ, trò chơi trực tuyến,…

Điều đặc biệt ở đây là họ không hề khá giả…

…Số tiền họ kiếm được thậm chí không đủ cho những sở thích xa xỉ này.

Họ đều là những người thuộc tầng lớp trí thức, họ thông minh và biết tính toán.

Nhưng lúc họ mua những thứ đó họ không hề hành động theo lý trí.

Tại sao?

Bởi vì việc quản lý tiền bạc một cách thông minh thường liên quan đến tâm trí nhiều hơn đến tính toán.

Tâm lý học của đồng tiền

Nhiều cuốn sách về tài chính cá nhân đã bỏ sót vai trò của tâm lý trong việc quản lý và đưa ra các quyết định tài chính.

Thực chất những hành động liên quan đến tài chính chịu nhiều ảnh hưởng bởi…

…tâm lý hơn là khả năng tính toán khoa học.

Xét một ví dụ đơn giản:

Sẽ hợp lý hơn nếu bạn trả những món nợ có mức lãi cao trước. Nhờ đó phần nợ nhanh chóng bớt gánh nặng.

Tuy nhiên trên thực tế, nếu minh mẫn suy nghĩ được như vậy thì ta đã không mắc nợ.

Bởi trả một món nợ lớn không phải việc dễ đối với đa số mọi người nói chung.

Thường thì việc trả từ món nợ nhỏ nhất trước (theo phương pháp Ramsey) lại được sử dụng nhiều hơn.

Với các món nợ nhỏ, ta dễ dàng trả dần dần.

Và sau khi trả được 1 món, ta sẽ có động lực để trả tiếp các món nợ lớn hơn.

Sau đây là một vài yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến việc quản lý tiền bạc:

Yếu tố tâm lý đóng vai trò nhất định khi cho gia đình hoặc bạn bè vay tiền

Đóng vai trò quan trọng trong trận chiến phân chia tài sản trong gia đình

Tính thuyết phục của tiếp thị và quảng cáo, nó làm thói quen chi tiêu của bạn bị ảnh hưởng nhiều

Mềm lòng và chi tiêu cho con cái những món đồ xa xỉ không cần thiết

Tâm lý trong quá trình đưa ra quyết định đầu tư…

Có thể dễ dàng nhận thấy mọi mục tiêu tài chính đặt ra đều dựa trên tâm lý cá nhân và cảm xúc.

Hãy biết kiểm soát suy nghĩ

Không có cách nào để loại bỏ được hoàn toàn yếu tố tâm lý trong việc quản lý tiền bạc.

Và cũng không cần thiết phải loại bỏ chúng, bởi ta là con người chứ không phải người máy.

Nhưng…

…cần phải biết cách giảm thiểu những ảnh hưởng xấu của yếu tố tâm lý lên các quyết định tài chính.

Hãy thử các biện pháp dưới đây:

Hạn chế tiếp xúc với quảng cáo: Nhiều người cho rằng mình không hề bị ảnh hưởng bởi quảng cáo. Họ tặc lưỡi “Toàn là quảng cáo vớ vẩn”… Nhưng ngày hôm sau đã thấy họ tạt vào cửa hàng mà hôm qua quảng cáo có nhắc đến. Không mấy ai có thể chống lại cám dỗ của quảng cáo. Vì vậy hãy tránh xa hết mức có thể. Càng thấy ít quảng cáo, bạn càng ít mua những thứ không cần thiết với mình hơn.

Tránh xa những cám dỗ từ sở thích: Nếu đã biết bản thân là một người thiếu kỷ luật, để giảm bớt sự chi tiêu không có kế hoạch, hãy chủ động tránh xa những nơi có thể gây cám dỗ cho bạn. Ví dụ nếu bạn là một con nghiện mua sắm, hãy tránh xa các cửa hàng, trung tâm mua sắm,…

Tự động hóa: Nếu bạn không thể tự kiềm chế bản thân, hãy để máy móc và hệ thống tự động giúp bạn. Hãy thiết lập để sau khi nhận lương, hệ thống sẽ chuyển một phần cố định vào khoản tiết kiệm. Nhờ vậy bạn sẽ không còn bị tiêu lố vào khoản tiết kiệm của mình nữa. Khi mọi thứ được tự động hóa, bạn sẽ không còn phải lo bị chi phối bởi cảm xúc nữa.

Tự đấu tranh tâm lý: Khi mua đồ, bạn hãy suy nghĩ kỹ xem mình có cần thiết phải mua món đồ đó không. Nếu nó là một món đồ đắt tiền, hãy đừng vội mua ngay mà xếp nó vào giỏ hàng. Sau đó hãy đặt mục tiêu thời gian nhất định, tự theo dõi xem xét chi tiêu của mình trong khoảng thời gian đó. Từ đó đánh giá tầm quan trọng của món đồ bạn muốn mua.

Rõ ràng, yếu tố tâm lý quan trọng đối với việc quản lý tiền bạc hơn là tính toán khoa học. Hãy cố gắng học cách kiểm soát, làm chủ tâm lý của mình cho các quyết định tài chính quan trọng nói riêng và quá trình quản lý tài chính cá nhân nói chung.

 

#2: Chi tiêu ít hơn những gì kiếm được để trở nên giàu có

------------------------------------------------------------------------------

Một trong những lời khuyên tốt nhất về tài chính cá nhân đó là:

“Để thoát nợ và tạo ra của cải, bạn phải chi tiêu ít hơn số tiền bạn kiếm được.”

Nghe thì có vẻ đơn giản và không mấy hấp dẫn, nhưng không phải ai cũng làm được đâu.

Về cơ bản: Sự giàu có luôn bằng thu nhập trừ đi chi tiêu.

Vậy theo phương thức toán học cơ bản, bạn biết phải làm gì để kết quả này cao lên chứ?

Tiêu ít hơn

Chi tiêu ít hơn, hay nói một cách khác là tiết kiệm nhiều hơn.

Tính tiết kiệm ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình tài chính của bạn.

Khi bạn cắt giảm chi phí, dòng tiền của bạn sẽ tăng lên.

Việc tiết kiệm có lợi ích lớn đó là bạn có thể tiến hành ngay mà…

…không bị tác động bởi tác nhân tâm lý nào.

Tiết kiệm có thể mang đến cho bạn lợi nhuận tức thời.

Kiếm nhiều tiền hơn

Tất nhiên, bạn không thể tiết kiệm đến mức nhiều hơn mức thu nhập bạn có.

Nhưng không có một mức giới hạn nào về số tiền bạn có thể kiếm được cả.

Chính vì vậy, mấu chốt của công thức cho sự giàu có chính là thu nhập của bạn.

Muốn giàu có, hãy kiếm thật nhiều để tăng thu nhập của mình.

Trên thực tế, những người thành công về tài chính đã phải hy sinh khá nhiều thứ…

…để kiếm thêm thu nhập như thời gian, sở thích cá nhân,…

Đến khi họ thành công rồi thì tất cả những thứ đó trở nên quá đỗi bình thường với họ.

Vậy còn bạn, bạn sẽ kiếm thêm thu nhập bằng cách nào?

Làm thêm giờ

Làm thêm một công việc ngoài thời gian

Đổi công việc khác với mức lương cao hơn

Tự bắt đầu kinh doanh nhỏ

Bán những đồ mà bạn không còn sử dụng…

Những việc trên có thể đều hiệu quả và góp phần giúp bạn tăng thu nhập, nhưng đều cần có sự hy sinh, nhất là về thời gian.

Không phải ai cũng sẵn sàng từ bỏ khoảng thời gian rảnh rỗi của mình để kiếm tiền.

Vì vậy họ lựa chọn tiết kiệm tối đa và chờ đợi.

Đấy không phải là cách để bạn trở lên giàu có, đó chỉ là cách giúp bạn duy trì sự vừa đủ trong chi tiêu mà thôi.

Dù sao thì hãy chi tiêu ít hơn những gì mình kiếm được, nếu không muốn mãi không thoát khỏi nợ nần.

 

#3: Thanh toán cho bản thân trước tiên

-------------------------------------------------------

Mọi cuốn sách về tài chính, các trong blog về tài chính cá nhân,… đều đưa ra một lời khuyên đơn giản rằng hãy thanh toán cho bản thân trước.

Vậy “thanh toán cho bản thân trước” có nghĩa là gì?

Thanh toán cho bản thân trước có nghĩa là:

Sau khi nhận lương, trước khi thanh toán các hóa đơn, mua sắm đồ đạc hay sử dụng vào bất cứ việc gì khác…

…hãy lập tức dành ngay một phần thu nhập cho bản thân bạn.

Và tất nhiên, khoản này sẽ được đưa ngay vào tài khoản tiết kiệm, chứ không dùng để chi tiêu cho các vấn đề cá nhân.

Nếu giữ được thói quen này, bạn sẽ  bất ngờ với số tiền mình để dành được sau một khoảng thời gian đấy.

Nói bao giờ cũng dễ hơn làm…

Số tiền đó có thể sẽ nhanh chóng được bạn sử dụng vào việc khác.

Bạn thậm chí còn không nhớ đến việc mình đã để dành khoản này cho việc tiết kiệm.

Hoặc tháng này bạn không đụng đến nhưng do chi tiêu quá tay, bạn buộc phải dùng nó để chi tiêu cho các khoản cần bù trong tháng tiếp theo.

Tại sao lại thanh toán cho bản thân trước?

Thông thường nếu bạn là người mới bắt đầu đi làm chưa được bao lâu, việc tiết kiệm thực ra rất khó. Bạn phải trả rất nhiều thứ chi phí mà khoản lương của bạn thời điểm hiện tại chưa đủ để bạn thanh toán được hết mà vẫn còn dư để tiết kiệm.

Vấn đề ở đây chính là do tâm lý sợ không đủ nên bạn luôn chừa lại phần còn lại sau khi thanh toán hết các hóa đơn và các khoản chi tùy ý để tiết kiệm.

Vì thế:

Hãy để ra một phần để tiết kiệm trước. Sau rồi mới thanh toán hóa đơn, phần còn lại mới để cho khoản chi tiêu tùy ý của bạn. Khi đó, bạn sẽ biết cách tiết chế trong chi tiêu và hạn chế bớt được các khoản chi không cần thiết.

Điều quan trọng là gì?

Càng khó hình thành thói quen tiết kiệm sớm, bạn càng dễ tạo cho mình một lý do để trì hoãn. Ví dụ như muốn đi du lịch, không đủ tiền thanh toán hóa đơn…

Những lý do sau đây sẽ giúp bạn hiểu tại sao nên tiết kiệm ngay chứ không nên trì hoãn thêm bất cứ giây phút nào nữa:

Thanh toán cho bản thân trước là một trong những cách để nói với bản thân rằng mình quan trọng hơn bất cứ thứ gì, dù là chủ nhà trọ hay công ty điện nước. Nó giúp bạn khẳng định tính ưu tiên của việc tiết kiệm, từ đó tạo cho bạn động lực to lớn, mang đến cho bạn sức mạnh.

Thanh toán cho bản thân trước giúp bạn duy trì thói quen tài chính lành mạnh. Thông thường mọi người chi tiêu theo thứ tự hóa đơn – cá nhân

Tiết kiệm, phương pháp chi tiêu được xem là không có kế hoạch, bởi chi tiêu cho cá nhân hoàn toàn là khoản chi bất định không lường trước được, vì vậy sẽ có những tháng họ tiêu đến mức chẳng còn đồng nào để tiết kiệm. Thay vào đó, hãy đổi tiết kiệm lên đầu, như vậy bạn sẽ tiêu có chừng mực hơn mà vẫn tiết kiệm được tiền mỗi tháng.

Ưu tiên thanh toán cho bản thân giúp bạn có ngân sách trong cuộc sống. Tiết kiệm càng nhiều, bạn càng dễ chia khoản tiết kiệm của mình thành nhiều phần, trong đó tất nhiên phải có khoản khẩn cấp để ứng phó với các tình huống không lường trước…

Vậy làm sao để thanh toán cho bản thân trước tiên?

Một cách dễ dàng và nhanh chóng là hãy khiến nó trở thành tự động. Nếu bạn thiết lập sẵn để chuyển ngay một phần lương của bạn vào tài khoản tiết kiệm mỗi tháng ngay sau khi nhận lương, dần dần bạn thậm chí còn chẳng cảm thấy nó mất đi.

Tiết kiệm bao nhiêu là vừa đủ?

Bạn có thể tiết kiệm bao nhiêu là tùy khả năng của bạn, thậm chí chỉ 1% thu nhập của bạn cũng không vấn đề gì.

Đừng ngại khi người khác cười nhạo bạn vì 1% chẳng đáng là bao. Tích tiểu thành đại, ít rồi cũng sẽ thành nhiều. Hơn nữa nếu tự cảm thấy 1% đối với bạn quá dễ dàng, bạn hoàn toàn có thể nâng lên 3%, 5% thậm chí là 10%, miễn là bạn cảm thấy phù hợp.

Hãy thanh toán cho bản thân mình ngay từ hôm nay, dù muộn còn hơn không.

 

#4. Bắt đầu từ những thứ nhỏ nhặt

------------------------------------------------

Bạn có thể tìm hiểu về những cách thức lên kế hoạch tài chính cá nhân thông minh, nhưng để thực hiện được không phải lúc nào cũng dễ dàng.

Nhiều khi khoản nợ quá lớn hoặc mục tiêu tiết kiệm của bạn quá cao…

…đến mức bạn không thể tin vào việc mình có thể đạt được trừ khi trúng số.

Xã hội hiện nay thường xem trọng và đề cao những người có thành công lớn.

Chẳng ai để tâm đến những người sống giản dị,…

…đi xe bus đi làm, tự trồng trọt tại nhà, mua sắm ở cửa hàng đồ cũ, mượn sách ở thư viện…

Tuy đó là một lối sống không chút hào nhoáng, nhưng chính lối sống này mới dễ đem đến sự giàu có thực sự.

Bắt đầu từ những thứ nhỏ

Con người ta thường chỉ tập trung vào những việc lớn khó để thực hiện ngay mà bỏ quên cơ hội từ những việc nhỏ.

Với một mục tiêu lớn là mua nhà hoặc mua xe, bạn sẽ có động lực để tiết kiệm cho mục tiêu lớn đó.

Nhưng khoảng thời gian sẽ rất dài và giao dịch lớn rất ít khi xảy ra.

Thay vào đó, với việc tiết kiệm từ những khoản chi tiêu nhỏ lẻ, bạn hoàn toàn có thể tiết kiệm bằng…

…các phiếu giảm giá, các chương trình khuyến mãi, so sánh giá cả giữa các cửa hàng,…

Với nhiều khoản nhỏ như vậy, bạn sẽ không ngờ là mình đã tiết kiệm được một khoản rất đáng kể đấy.

Hãy nhớ: Một đồng tiền tiết kiệm được thì hơn một đồng tiền kiếm được.

Ngoài ra, bắt đầu từ những việc nhỏ sẽ đem lại một hiệu ứng phụ thú vị.

Khi bạn có thói quen cắt giảm chi tiêu ở một thứ, bạn nhận ra rằng mình có thể áp dụng kỹ năng đó cho những thứ khác trong cuộc sống.

Một tương lai không rõ ràng

Có những người cho rằng tiết kiệm đồng nghĩa với bần tiện, và như vậy là trái với phẩm giá, sĩ diện của bản thân.

Cũng có những người sống với phương châm tận hưởng hôm nay mà không cần biết ngày mai sẽ ra sao.

Bạn cho rằng sống như vậy là đáng sống?

Cho đến khi về già, khi mà bạn không còn đủ sức khỏe để kiếm tiền nữa, thì bạn định sẽ sống thế nào?

Đừng phụ thuộc hoàn toàn vào con cái, họ cũng có cuộc sống riêng của mình.

Đừng nghĩ đến việc sẽ trở thành gánh nặng của con cái.

Nếu bạn cho việc đón xe bus đi làm trong lúc này là điều khó khăn thì hãy nghĩ đến việc…

…phải tích cóp từng xu để mua nhu yếu phẩm khi bạn 70 tuổi hay thậm chí là 80, 90 tuổi.

Tuy nhiên, cũng đừng tiết kiệm quá mức, đừng nhầm lẫn giữa tiết kiệm với hành hạ bản thân.

Tiết kiệm không có nghĩa là sống như kẻ túng thiếu.

Chỉ nên tiết kiệm ở mức vừa đủ, hạn chế bớt những thứ không quan trọng.

Khi đó ta vẫn có thể thỏa mãn bản thân ở những khía cạnh quan trọng nhất đối với chính bản thân.

 

#5. Lớn cũng quan trọng

--------------------------------

Tích tiểu thành đại, tất nhiên với những khoản tiết kiệm nhỏ lẻ, bạn sẽ tiết kiệm được một khoản kha khá.

Tuy nhiên không nên vì quá tập trung vào những khoản nhỏ nhặt mà quên mất các giao dịch lớn.

Tuy tần suất không nhiều bằng các giao dịch nhỏ, nhưng…

…chỉ với một giao dịch cũng có thể giúp bạn tiết kiệm được nhiều hơn khá nhiều so với các các món tiền nhỏ khác.

Dĩ nhiên, trong đời bạn chỉ tính đến việc tiết kiệm mua nhà, mua xe một hoặc một vài lần.

Tuy vậy, bạn vẫn có thể sẽ có những quyết định lớn khác, đối với các mặt hàng xa xỉ như máy ảnh, máy tính mới hay đồ nội thất,…

Đó chính là những cơ hội tuyệt vời để tiết kiệm.

Mỗi khi dự tính cho một khoản chi lớn, hãy tìm những cách có thể giúp tối đa hóa giá trị nhận được từ mỗi đồng tiền bạn chi.

Với những giao dịch lớn, bạn cần để ý những vấn đề sau đây:

Tìm hiểu kỹ về món đồ mình muốn mua. Hãy ghi ra tất cả những vấn đề thực sự cần thiết liên quan đến món đồ. Có thể là tính năng, chất lượng, các thông số kỹ thuật, mẫu mã, cách sử dụng,…

Đặt ra ngân sách ngay từ đầu. Sau khi tìm hiểu kỹ về món đồ mình muốn mua, hãy tham khảo giá và đặt ra mức ngân sách mà mình sẵn sàng chi trả cho món đồ đó. Nếu không đặt ngân sách trước, bạn sẽ dễ sa vào những tính năng bổ sung, những thứ dễ khiến bạn “vung tiền” quá mức cần thiết.

Nghiên cứu những lựa chọn tùy theo những tính năng mong muốn đã liệt kê và ngân sách. Hãy tìm hiểu tất cả những lựa chọn phù hợp.

Đưa ra lựa chọn. Sau khi đã tìm hiểu kỹ, hãy chọn ra một vài lựa chọn phù hợp nhất với bản thân

So sánh giá cả. Hãy cân nhắc về sự khác biệt giữa giá cả của từng món trong những lựa chọn cuối cùng của bạn. Đồng thời hãy kết hợp xem xét cũng một mặt hàng tại nhiều cửa hàng khác nhau. Đừng quên xem xét đến cả những loại không phải mới 100% nhưng chất lượng vẫn còn tốt.

Quyết định mua. Sau khi đã chọn lựa một cách kỹ càng, hãy mua nó. Hãy tự tin rằng bạn đã nghiên cứu đủ kỹ để biết rằng mình giao dịch một cách khôn ngoan.

Bảo vệ khoản đầu tư tài chính của bạn. Hãy giữ kỹ các loại giấy bảo hành và hộp sản phẩm, để khi có tình huống phát sinh, những thứ này sẽ giúp bạn tiết kiệm một khoản không nhỏ để sửa chữa, thậm chí là thay mới hoàn toàn mà không tốn kém nhiều.

Hãy nhớ: Dành dụm tiền hàng ngày từ những việc nhỏ là rất tốt, nhưng tiết kiệm từ những việc lớn có thể tạo ra một khác biệt tuyệt vời cho ngân sách của bạn.

 

#6: Đừng quá tin vào những lời khuyên về tự do tài chính, hãy chỉ thực hiện những điều phù hợp với bản thân mình

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Không có gì gọi là nguyên tắc đúng với 100% tất cả mọi người cả!

Có thể điều này đúng với người này, nhưng lại không đúng đối với người khác.

Vì vậy sai lầm lớn nhất trong quản lý tài chính đó là áp dụng sai nguyên tắc…

…áp đặt nguyên tắc không phù hợp lên chính bản thân, để đến lúc nhận ra thì đã muộn.

Chính vì vậy, bạn nên nhớ để thành công trong vấn đề tài chính, đôi lúc bạn phải bỏ qua những lý thuyết thông thường.

Hãy chỉ đơn giản là làm những gì phù hợp với bản thân.

Hiểm họa từ sự áp đặt

Có nhiều người tin rằng mình luôn đúng.

Họ dùng niềm tin của bản thân để cho rất nhiều người lời khuyên, rằng nếu làm như họ thì nhất định sẽ thành công.

Đó chính là sự áp đặt!

Họ không hiểu rằng không phải ai cũng phản ứng tích cực với cùng một phương án.

Trên thực tế hiếm có một phương pháp tài chính cá nhân nào phù hợp với tất cả mọi người.

Có người cho rằng nên trả nợ từ nhỏ đến lớn. Nhưng cũng có người thành công với việc trả hết các khoản nợ lớn trước.

Không có cách thức đầu tư nào luôn đúng. Có người thích đầu tư chỉ số. Nhưng có người lại chỉ thích tin tức.

Không có cách tiết kiệm nào là luôn đúng. Có người chấp nhận đi xe bus đi làm. Nhưng có người lại không thích và thay bằng bớt đi ăn ngoài.

Không có cách lập ngăn sách nào luôn đúng. Nhiều người dùng khung ngân sách linh hoạt để định hướng chi tiêu. Số khác lại cần những nguyên tắc chi li. Ngân sách tốt nhất là khoản ngân sách mà bạn thực sự có thể áp dụng.

Không có tài khoản tiết kiệm, tài khoản séc hay thẻ tín dụng nào là tốt nhất. Có rất nhiều lựa chọn phù hợp. Đừng nghe lời bất cứ ai nói rằng phương án mà bạn nghĩ phù hợp là sai.

==> Đừng quá tập trung vào một phương pháp nào đó mà bạn cho là đúng hoặc người khác nói với bạn rằng phương pháp đó đúng. Hãy cân nhắc tất cả các lựa chọn có liên quan, sẵn sàng thử nghiệm để chọn cho mình phương pháp phù hợp nhất với bản thân.